Zaburzenia mowy i mówienia o różnym podłożu

Mowa i mówienie jest nieodłącznym elementem komunikacji językowej. Właściwe rozumienie zaburzeń mowy i wpływu, jaki wywierają na całokształt życia człowieka dotkniętego tą niedoskonałością jest nieodzownym warunkiem umożliwiającym niesienie skutecznej pomocy. Kurs prezentuje podstawowe zaburzenia mowy od strony ich etiologii, diagnozy i terapii. Zagadnienia nie zostały przedstawione w sposób wyczerpujący, stopień prezentacji stanowi jednak doskonałą podstawę do kontynuowania studiów nad problematyką zaburzeń mowy.

Wiedza
Student zna podstawowe patomechanizmy odpowiedzialne za zaburzenia porozumiewania się językowego o charakterze segmentalnym oraz suprasegmentalnym.
Powiązane efekty kierunkowe:
PS_W03, PS_W04
Metody weryfikacji:
Kolokwium/a

Wiedza
Posiada wiedzę o metodach i narzędziach badań zaburzeń mowy pozwalające opisywać, przewidywać i wpływać na kształtowanie się procesu komunikowania się językowego.
Powiązane efekty kierunkowe:
PS_W03, PS_W04
Metody weryfikacji:
Kolokwium/a

Umiejętności
Posiada umiejętność dostrzegania, obserwacji i podejmowania działań w obrębie stymulacji rozwoju językowego dziecka.
Powiązane efekty kierunkowe:
PS_U05, PS_U06
Metody weryfikacji:
Inne:Prezentacja
Inne:Udział w dyskusji

Umiejętności
Posiada umiejętność wykorzystania już zdobytej wiedzy w ekstrapolacji kolejnych działań psychologicznych obejmujących rozwój językowy dziecka.
Powiązane efekty kierunkowe:
PS_U05, PS_U06
Metody weryfikacji:
Inne:Prezentacja
Inne:Udział w dyskusji

Kompetencje społeczne
Jest przygotowany do samodzielnego i krytycznego uzupełniania wiedzy i popularyzowania jej z pożytkiem dla innych.
Powiązane efekty kierunkowe:
PS_K01
Metody weryfikacji:
Inne:Aktywność na zajęciach

Konwersatorium:
1. Cel, plan i organizacja zajęć. Znaczenie mowy i mówienia w procesie komunikacji. 2 godz.

2. Psycho-lingwistyczne ujęcie obrazu zaburzeń mowy. 2 godz.

3. Klasyfikacja zaburzen mowy i mówienia. 2 godz.

4. Lingwistyczne podstawy zaburzen mowy. 4 godz.

5. Fonetyczna organizacja wypowiedzi. 2 godz.

6. Badanie i kształtowanie słuchu fonemowego. 2 godz.

7. Zaburzenia mowy o etiologii korowej - alalia i dyslalia. 2 godz.

8. Mowa osób niesłyszących i z nieodsłuchem. Przyczyny i objawy. 2 godz.

 9. Mowa osób z zaburzeniami psychicznymi i niepełnosprawnością intelektualną. 2 godz.

10. Zaburzenia mowy spowodowane uszkodzeniem struktur korowych - afazja. 2 godz.

11. Diagnoza i terapia jąkania. 2 godz.

12. Wybrane problemy diagnozy i terapii anartrii i dysartrii. 2 godz.

13. Organizacja procesu terapeutycznego. Badanie mówienia i rozumienia. 2 godz.

14. Warsztat pracy terapeuty mowy. 2 godz. 

Konwersatorium:
Miniwykład informacyjny, wykład konwersatoryjny, dyskusja związana z wykładem, rozmowa, pokaz multimedialny, film dydaktyczny.

Inne Aktywność na zajęciach:
Aktywny udział w dyskusji, przygotowanie i prezentacja omawianych treści na zajęciach.


Inne Prezentacja:
Praca w grupach - przygotowanie prezentacji multimedialnej dotyczącej omawianego zagadnienia.


Inne Udział w dyskusji:
Aktywny udział na zajęciach. Umiejętne podejmowanie problematyki diagnozy i terapii wybranych zaburzeń mowy. Próby diagnozy.


Kolokwium/a :
Dwa kolokwia:

1. Z zakresu teoretycznych podstaw zaburzeń mowy (podstawy lingwistyczne).

2. Z zakresu wybranych zaburzeń mowy i mówienia.

Ocena końcowa: 80% średnia ocen z dwóch kolokwiów, 10% przygotowanie prezentacji, 10% aktywny udział w dyskusji na zajęciach.

Podstawowa:
Ostaszewska D., Tabor J., (2012) Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego. Wyd. PWN, Warszawa

Błeszyński J., (2012) Medycyna w logopedii. Wyd. Harmonia, Gdańsk

 Rocławski B. (1986) Poradnik fonetyczny dla nauczycieli. Wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa

 Rocławski B., (2010), Słuch fonemowy i fonetyczny. Teoria i praktyka. Wyd. Glittispol, Gdańsk

Tarkowski Z., (2017), Patologia mowy. Wyd. harmonia, Gdańsk

Szeląg E., Szymaszek A., (2006) Test do badania słuchu fonematycznego u dzieci i dorosłych. Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne. Gdańsk

Kostun I., (2021) Logopedia. Wyd. Ridero, Kraków

Logopedia: od teorii do praktyki (2020) [red.] M. Krakowiak Wyd. Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny, Siedlce

Styczek I., (1983) Logopedia. Wyd. PWN, Warszawa


Uzupełniająca:
Zaburzenia płynności mowy (2018) [red.] K. Węgierska, Wyd. Uniwersytet Śląski, Katowice

Pąchalska M., (2012) Afazjologia. Wyd. PWN, Warszawa

Afazjologia (2021) [red] Z. Tarkowski, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa

Tarkowski Z. (2001) Jąkanie. Wyd. PWN, Warszawa

Szczepankowski B., (1999) Niesłyszący, głusi, głuchoniemi: wyrównywanie szans. Wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa

Tarkowski Z., (2005) Neurologopedia. Wyd. Orator, Lublin

Domagała A., Marecka U., (2018) Metody terapii logopedycznej. Wyd. Uniwersytet Lubelski, Lublin

Góral -Półrola J., (2016) Jąkanie. Wyd. Impuls, Kraków

Pąchalska M., Kaczmarek B., Kropotov J. (2021) Neuropsychologia kliniczna: od teorii do praktyki. Wyd. PWN, Warszawa

Pąchalska M., (2014) Neuropsychologia kliniczna: urazy mózgu. Procesy komunikacyjne i powrót do społeczeństwa. Wyd. PWN, Warszawa.